Historia współpracy z międzynarodowym Zespołem VASA i dwiema dotacjami na projekty B+R w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, w konkursie Szybka Ścieżka w 2019 r. i Ścieżka SMART w 2024 r.
Szybka Ścieżka
W sierpniu 2019 r. do naszego biura na warszawskim Wilanowie przyjechał Dr Artur Płonowski, który już wówczas posiadał prawie 20 lat doświadczenia w opracowywaniu i rozwoju innowacyjnych leków, realizowanych w ośrodkach akademickich (Tulane University), firmach farmaceutycznych o zasięgu globalnym (Takeda Pharmaceutical Company Limited, Allergan Inc.) oraz w małych i średnich firmach biotechnologicznych (Exelixis, Akarna, Seal Rock Therapeutics). Artur Płonowski to specjalista w zakresie innowacji lekowych w dziedzinie chorób krążenia, metabolicznych, nowotworowych i immunologicznych. Kierował zespołem farmakologii układu krążenia i niewydolności serca w Takada w latach 2011-2015. Uczestniczył w 13 innowacyjnych projektach doprowadzonych do rozpoczęcia badań klinicznych (IND), w tym 3 zakończonych sukcesem badań klinicznych i otrzymaniem dopuszczenia do sprzedaży: Cometriq (2012), Cotellic (2015), Cabometyx (2016). Posiada doświadczenie w pozyskiwaniu partnerów strategicznych z globalnych koncernów farmaceutycznych oraz w prowadzeniu negocjacji umów partneringowych zakończonych zawarciem dwóch transakcji partneringowych o łącznej wartości ponad 2 miliardów USD (Akarna, Seal Rock Therapeutics).
O GRUPIE4 usłyszał, kiedy zainteresował się informacją o pozyskaniu przez Matariki Bioscience Sp. z o.o. – pierwszy spin-off Uniwersytetu Warszawskiego, działający w modelu „drug discovery” – 12,6 mln zł unijnego wsparcia w konkursie Szybka Ścieżka w NCBR. Dofinasowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju projekt Matariki Bioscience dotyczył kandydata na lek dla osób chorych, odczuwających bóle neuropatyczne, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Plany Artura Płonowskiego były podobne – jego projekt badawczo-rozwojowy również miał dotyczyć kandydata na lek.
Od pierwszej rozmowy wiedzieliśmy, że chcemy ze sobą współpracować. Nie wiedzieliśmy kilku innych rzeczy: jak wymagająca będzie praca w dwóch strefach czasowych (z 9 godzinnym przesunięciem), w międzynarodowym Zespole, którego część zlokalizowana będzie w Seattle, część w Encinitas w Kalifornii, część we Wrocławiu a część w Toruniu i Warszawie oraz tego, że w trakcie oceny projektu i jego realizacji świat ogarnie pandemia wirusa Covid, która dodatkowo wszystko skomplikuje. Tego jednak nie wiedzieliśmy, więc pełni zapału przystąpiliśmy do pracy.
We wrześniu 2019 r. powstała Vasa Therapeutics Sp. z o.o. – założona przez międzynarodowych naukowców, specjalistów z dziedziny opracowywania innowacyjnych leków we wskazaniach sercowo-naczyniowych, która miała efektywnie działać w tzw. modelu „drug discovery”, czyli zajmować się opracowywaniem kandydatów na nowe leki, testowaniem ich na etapie badań przedklinicznych oraz wstępnych fazach badań klinicznych. Vasa Tharapeutics Sp. z o.o. była sukcesorem kilkudziesięcioletniego doświadczenia zawodowego swoich założycieli – naukowców lub absolwentów Harvard University, Cambridge, The Scripps Research Institute z LA, Uniwersytetu Medycznego w Krakowie, Akademii Medycznej w Warszawie i Uniwersytetu Warszawskiego – osób, które wynalazczego i innowacyjnego myślenia oraz zmysłu inwestycyjnego dowiodły, pracując na co dzień z nowatorskimi technologiami i metodologiami z dziedziny chemii, biologii medycznej, chemii organicznej czy biotechnologii a praca ta poparta jest wieloma sukcesami wdrożeniowymi i rynkowymi. Vasa przejęłą część olbrzymiego potencjału kadrowego osób, które ją założyły z dr Christopherem J. Larsonem, dr Benjaminem A. Prattem oraz prezesem Zarządu Spółki – dr Arturem Płonowskim, który swój staż podoktorancki w latach 1997-2001 odbywał w Tulane University, w zespole prof. Andrew Schally’ego – laureata nagrody Nobla z 1977 r. Cały ten kapitał musiał robić wrażenie na ekspertach NCBR, którzy oceniali projekt.
W grudniu 2019 r. nasz pierwszy wspólny projekt pt. „Prace przedkliniczne i badania kliniczne I fazy innowacyjnego kandydata na lek w niewydolności serca typu HFpEF” był gotowy. W planach Vasa Therapeutics było przeprowadzenie badań przedklinicznych i klinicznych I fazy mających na celu optymalizację oraz potwierdzenie potencjału terapeutycznego innowacyjnego małocząsteczkowego, odwracalnego inhibitora metaloproteinaz MMP 2, 9 i 13 jako potencjalnego produktu leczniczego, opartego o nową koncepcję wielozakresowego mechanizmu terapeutycznego, bazującego na kluczowych czynnikach patofizjologii niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutu – HFpEF (ang. Heart Failure with preserved Ejection Fraction) oraz analizie roli MMP2, 9 i 13 jako molekularnych celów w tym schorzeniu.
Nowy lek ukierunkowany na hamowanie kluczowych dla patofizjologii HFpEF metaloproteinaz, posiada przełomowy w skali świata potencjał terapeutyczny, a celem Zespołu Vasa jest doprowadzenie stanu wiedzy o leku (typu „First in Class”) do poziomu jego efektywnej komercjalizacji.
Finalnie aplikacja Vasa Therapeutics – poprowadzona przez proces oceny przez Zespół GRUPY4 – została doceniona przez ekspertów NCBR, którzy podjęli decyzję o przyznaniu projektowi dofinansowania w wysokości ponad 10 mln zł.
Po podpisaniu Umowy o dofinansowanie – podobnie, jak w wielu innych przypadkach – formalnościami związanymi z rozliczanie projektu w jego początkowej fazie zajął się Dział Wdrażania i realizacji projektów w G4. Zespół Artura Płonowskiego mógł koncentrować się na kolejnych innowacyjnych projektach dla rozwoju polskiego sektora biotechnologii.
Ścieżka SMART – projekty realizowane w konsorcjach
U progu nowej perspektywy finansowej UE na lata 2021 – 2027, Artur Płonowski rozwijał i przedstawił nam koncepcję dwóch kolejnych niezwykle innowacyjnych projektów:
- „Nowy analog apeliny jako lek modyfikujący przebieg choroby tętnic obwodowych (PAD) – rozwój kandydata klinicznego i międzynarodowa ochrona praw własności przemysłowej” oraz
- „Zastosowanie VS-041 w terapii personalizowanej zespołu suchego oka (ZSO) i międzynarodowa ochrona praw własności przemysłowej”.
Niestety, ku zaskoczeniu innowacyjnych przedsiębiorców z sektora BIOTECH i doświadczonych w konkursie Szybka Ścieżka doradców, zmiany dokumentacji konkursowej w Programie Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki oraz zamknięta na prawdziwe innowacje postawa, interpretujących je ekspertów, doprowadziły do negatywnej oceny aplikacji Vasa Therapeutics.
Mimo dwukrotnego odrzucenia zgłaszanych projektów Artur Płonowski i stojące za nim murem Zespoły Vasa Therapeutics i GRUPY4 postanowiły się nie poddawać i spróbować w konsorcjum. Jesienią 2023 r. Vasa Therapeutics rozpoczęła rozmowy z władzami Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, które zaowocowały przygotowaniem projektu: „Rozwój innowacyjnego inhibitora metaloproteinaz MMP jako pierwszego w swojej klasie leku modyfikującego przebieg MMVD i SAS u psów”.
Na czele Zespołu Vasa Therapeutics stanęli ponownie Artur Płonowski i Benjaminn Pratt a Zespoły Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu poprowadziły dwie wybitne specjalistki z zakresu kardiologii weterynaryjnej: Pani Prof. Agnieszka Noszczyk-Nowak i Pani Prof. Liliana Kiczak.
Prof. Agnieszka Noszczyk-Nowak od lat zajmuje się szkoleniem lekarzy weterynarii z kardiologii weterynaryjnej, w szczególności z zakresu diagnostyki i leczenia zaburzeń rytmu serca psów i kotów. Jest czynnym lekarzem weterynarii, na co dzień przyjmującym zwierzęta z problemami kardiologicznymi w Specjalistycznej Pracowni Kardiologicznej Katedry Chorób Wewnętrznych z Kliniką Chorób Koni, Psów i Kotów Wydziału Medycyny Weterynaryjnej UPWr. Jest członkiem Sekcji Zaburzeń Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz Europejskiego Towarzystwa Kardiologów Weterynaryjnych (ESVC). Prof. Liliana Kiczak swoją działalność naukową i zawodową rozwija na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej w Katedrze Biochemii i Biologii Molekularnej UPWr. Jej główne obszary zainteresowania to przebudowa mięśnia sercowego w procesie rozwoju niewydolności serca (rola macierzy zewnątrzkomórkowej i wybranych metaloproteinaz) oraz metabolizm żelaza w procesie rozwoju niewydolności serca.
Determinacja przyniosła efekty – wynik aplikacji konsorcjum VASA i UPWr w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju to w największym skrócie dotacja z funduszy europejskich o wartości prawie 15 mln zł!
Rezultatem realizowanego aktualnie projektu będzie rozszerzenie oferty zzłonków konsorcjum o kandydata na lek w chorobach związanych z zwyrodnieniem zastawki i włóknieniem serca, które z perspektywy epidemiologicznej oraz wpływu na jakość życia kolejnych faz choroby, stanowią duże wyzwanie terapeutyczne branży weterynaryjnej na całym świecie. Ponadto, nieodłącznym elementem rezultatu projektu będzie poszerzenie wiedzy w zakresie mechanizmu terapeutycznego inhibitorów metaloproteinaz w procesie włóknienia serca i jego wpływu na zahamowanie tego postępu, co będzie stanowiło istotny wkład do obecnego stanu wiedzy w tej dziedzinie.
Z dumą dokładamy swoją cegiełkę do ambitnych przedsięwzięć Vasa Therapeutics Sp. z o.o.
VASA Therapeutics o GRUPIE4:
„Ilekroć wspominam współpracę z GRUPĄ4 (…) myślę o pracującym z wielką pasją i zaangażowaniem zespole profesjonalistów, którzy bez problemu odnaleźli się w międzynarodowych warunkach współpracy.”
Wartość łącznych dotacji: 25 mln zł
